De 98e dag (#1): op weg naar het vertrek uit Porto

De straten van Santiago de Compostela waren tot diep in de nacht vol met locals, met name studenten en toch nog vele zeer uitgelaten en vooral zeer luidruchtige Spaanse en Italiaanse pelgrims. Mijn nachtrust was derhalve van een mindere kwaliteit. Deze ochtend heb ik op mijn kamer een ontbijt genuttigd dat ik gisteren al had gekocht.
Om 8.30 verliet ik het hostel. Op weg naar een taxistandplaats. En op die route ontmoette ik ze weer: Monika und Wolfgang Geisler uit Elmpt. Nog eenmaal een warm afscheid.
Eenmaal op de "back bench" van een taxi, die mij naar het buiten het centrum gelegen busstation zou brengen, ontving ik op mijn iPhone onophoudelijk pushberichten van diverse media uit Nederland. De berichten waren kort en bondig: de 6 jarige Tijn uit het Brabantse Hapert was afgelopen nacht overleden. Tijn die afgelopen december, maar ook nog recent, Nederland "plat" kreeg met zijn nagellakactie. Ik was al stil op die "back bench", maar ik werd nog stiller. En het zette mij opnieuw aan het denken en tegelijkertijd was ik mij wederom bewust hoe kwetsbaar het leven is. Zes jaren oud en op die jonge leeftijd al overlijden. Ook vanuit dat perspectief van die kwetsbaarheid ben ik toch een gelukkig mens dat ik een wandeling heb kunnen maken van 2522 kilometers. Natuurlijk, ik heb geoefend, maar ik heb alle geluk van de wereld dat ik beschik over een gezond lichaam, een waarlijk Godsgeschenk. En dat gezonde lichaam is een wezenlijk en belangrijk ingrediënt om zo'n tocht te maken. En ik besef dat niet iedereen dat geluk heeft, dat niet iedereen beschikt over een goede gezondheid. Tijn heeft in ieder geval geen geluk gehad in zijn korte leven als het om zijn gezondheid ging. Hij heeft wel vele mensen geïnspireerd en geraakt. Mocht er toch geen paradijselijke hemel bestaan, dan moet overwogen worden om er speciaal eentje voor hem te scheppen.
En ondertussen was ik bij het busstation gearriveerd. Het was bewolkt deze ochtend en toen ik uit de taxi stapte regende het licht, alsof de hemel huilde om Tijn.
Ik was ruimschoots op tijd en om 10 uur sharp vertrok de mooie luxe bus met toilet en WiFi aan boord richting Portugal. Voor mij richting Porto Airport, een rit van 3.45 uur. Wel met de aantekening dat er in de grote steden tussenstops worden gemaakt om nieuwe passagiers op te pikken. Zo is de bus gestopt in het prachtige Pontevedra en het charmante Vigo en het Portugese Braga.
De totale rit naar de eindbestemming,Porto Stad busstation bedraagt 4,5 uur. Een rit langs de Atlantische oceaan door een prachtige natuur. Even voor 12 uur (11 uur Portugese tijd) passeerden we de grens. Eerder dan gepland was ik om 13.30 uur al bij het vliegveld.
Gisteren, al slenterend door de stad, ben ik nog even bij het pelgrimsbureau geweest om een credential af te geven die ik een paar weken geleden ergens in een dorp bij een fuente (waterbron) had gevonden. De credential was aan een CAMINO-loper verstrekt door het bureau in Santiago de Compostela. Ik heb het credential daar afgegeven en men heeft mij toegezegd via een registratienummer de eigenaar van het credential te traceren. Niet dat het credential een geldelijke waarde heeft. Maar voor vrijwel alle pelgrims heeft het document een onschatbare emotionele waarde en betekenis. De pelgrims koesteren hun credential. Dat heb ook gedaan met de vier credentials die ik onderweg vol heb laten stempelen. Meestal, zeker in België en Frankrijk, vrijwel alleen op slaapplaatsen. In Spanje op de Route Frances tot aan Santiago en nadien op de route naar Finisterre en Muxia, ook bij tussenstops.
En nadat ik het gevonden credential had overhandigd aan een medewerker, besloot ik nog een keer de op de eerste etage gelegen Huiskamer der Lage Landen te bezoeken. Ik werd wederom hartelijk ontvangen door de vrijwilligers van het Nederlandse Sint Jacobsgenootschap. Onder het genot van een kop thee en een stuk gebak praatte ik nog even bij met de vrijwilligers, het echtpaar Ad en José Laney. Ad had vanaf 28 februari tot en met de 18e juni vanuit zijn woonplaats in 't Gooi de CAMINO gelopen. Hij arriveerde in Santiago op de dag dat hij zijn 70e verjaardag vierde. Zijn echtgenote José is het laatste stuk met hem meegelopen. Ze hebben nog wat vrije dagen gehad en nu bemensen zij de Huiskamer van 3 tot 17 juli. Later op de avond ontmoette ik ze nog in het centrum van de stad. Hun werk zat erop voor die dag.
Vandaag komt er een onherroepelijk einde aan mijn lange reis. Het is de 98e dag, de laatste dag van de veertiende week. Het is mooi geweest. Prachtig, en ik ben een gezegend mens dat ik dit heb kunnen doen. Maar ik ben ook blij dat ik op deze dag naar huis kan terugkeren.
Ik heb 96 dagen gelopen. Vijf dagen waren gereserveerd voor het traject Santiago de Compostela - Finisterre - Muxia, en het restant, 91 lange dagen, precies 13 weken, één kwartaal, heb ik geïnvesteerd om het traject Eindhoven, via het Belgische Beringen, Dinant, Leffe en Namen, het Franse Rocroi, Troyes, Vézelay, Bourges, Limoges, Périgueux, Saint-Jean-Pied-de-Port, en het Spaanse Roncesvalles, Pamplona, Burgos, León en Azorga naar de stad van de apostel de Heilige Jacobus, Santiago de Compostela, te overbruggen.
Éénennegentig dagen lang, een "lange" tijd en ik vlieg vanuit het Portugese Porto terug in tweeënhalf uur, een "korte" tijd.
Maar "tijd" is niet meer dan een verschijnsel. De tijd zegt alles, maar tegelijkertijd ook niets. De "korte" tijd die ik per vliegtuig reis heeft pas een betekenis als het wordt afgezet tegen de "lange" tijd die ik gelopen heb. En die "lange" tijd is in wezen niet meer dan een aaneenschakeling van momenten. Tijd is een dimensie.
Er waren mensen die mij adviseerden om per bus of trein te reizen omdat ik mij dan meer bewust zou zijn van de kilometers die ik heb afgelegd. Ik hoef dat echter niet te ervaren in een bus of in een trein. Het waren er 2522 en ik weet precies hoeveel er dat zijn. En daarvoor hoef niet in een bus of trein te zitten. Ook in een vliegtuig zijn dat veel kilometers, overigens geen 2522, want de Camino-lopers maken nu eenmaal meer kilometers, dan auto's, fietsers, treinen of een vliegtuig, vanwege de simpele reden dat er veelal over -letterlijk- pelgrimspaden wordt gewandeld.
Geen trein of bus voor mij. Ik heb die "special experience" niet nodig, los van het gegeven dat ik in Frankrijk een medicus heb gesproken die het zelfs gecontraïndiceerd achtte om per bus te reizen. Na bijna 100 dagen van fysieke inspanning is het zelfs risicovol met het oog om trombose om gedurende 36 uren als een "pakketje" in een bus te zitten.
Het lichaam moet wennen aan het gegeven dat er niet meer dagelijks 25 kilometers of meer gewandeld moet worden. Ik zal de komende dagen en weken nog wel wandelend of zwemmend aan te treffen zijn. En bij dat wandelen trek ik dan andere schoenen en zeer zeker andere sokken aan. De schoenen en de sokken die ik gedurende al die kilometers gedragen heb zijn voor mij verworden tot prachtige (enigszins riekende) relikwieën. Ik zal deze koesteren evenals de vier vol gestempelde credentials.
Mijn CAMINO is historie en ik ben ervan overtuigd dat het voor mij "a once-a-lifetime experience" was. Ik raad het iedereen aan om de CAMINO van huis uit te lopen, maar ik doe het -hoe geweldig ik ook genoten heb- geen tweede keer meer. Voor hen die 2522 kilometers teveel vinden.....no problem: iedereen kan en mag zijn eigen CAMINO scheppen, mits er maar wandelend minimaal 100 kilometers vóór Santiago de Compostela gestart wordt.
En een tweede (ongevraagd) advies: loop alleen, omdat je in je eentje uiteindelijk met meer mensen in aanraking komt in vergelijking met het lopen in duaal- of in groepsverband. Ik herhaal het nog maar eens: "sometimes to go far, you must go alone".
Mijn CAMINO is ingeschreven in de historische cahiers, mijn reis zit er bijna op. De sleutelhanger van de Heilige Christoffel, de beschermheilige van de reiziger, die aan mijn rugzak hing, heeft zijn werk gedaan. Deze Christoffel had voor mijn een bijzondere waarde. Hij behoorde toe aan mijn in 2007 overleden vriend, de zeer inspirerende priester, mensenherder en mens onder de mensen, Cees Vermelis. Op het vliegveld in Porto heb ik gecontroleerd of de Christoffel nog steeds bevestigd was aan mijn inmiddels "ge-wrappte" rugzak.
Het is nu wachten op het toestel dat mij naar Eindhoven zal transporteren. Ik neem afscheid van Spanje en Portugal.